Πέμπτη 9 Οκτωβρίου 2008

ΠΑΓΚΟΣΜΙΑ ΚΡΙΣΗ 2

Δυσκολίες αλά ισλανδικάδημοσιεύτηκε χθες από anonymous
Η Ισλανδία και το οικονομικό της θαύμα παρέμεναν μέχρι πρότινος μυστήριο για τους περισσότερους από μας

Ήταν ιδιαίτερα ήρεμος την περασμένη εβδομάδα ο εμπορικότερος δρόμος του Ρέκιαβικ. Οι περαστικοί κοιτούσαν τις βιτρίνες των καταστημάτων, αλλά δεν αγόραζαν.

Κι είχαν, φυσικά, τους λόγους τους: τα επιτόκια έχουν φτάσει τώρα το 15,5% και ο πληθωρισμός το 14%. Οι καιροί είναι, σίγουρα, δύσκολοι ...

Την περασμένη Δευτέρα, η κυβέρνηση της Ισλανδίας έθεσε υπό τον έλεγχό της την Glitnir, την τρίτη σε μέγεθος τράπεζα της χώρας: "Δεν πιστεύαμε στα μάτια μας", λέει μια κυρία στον ανταποκριτή του BBC, έξω από ένα χαρτοπωλείο. "Ξυπνήσαμε το πρωί και μάθαμε τα νέα για την εθνικοποίηση της Glitnir. Κανείς δεν πίστευε πως ήταν τόσο άσχημη η κατάσταση."



Ένας ηλικιωμένος κύριος, που ακούει τη συζήτηση, παρεμβαίνει: "Αποταμίευα κάποια χρήματα για τη σύνταξή μου. Δεν είχα λογαριασμό στην Glitnir, αλλά νομίζω πως κι οι άλλες τράπεζες δεν τα πάνε καλύτερα. Κι αυτό θα επηρεάσει το βιοτικό μου επίπεδο."

Δεν έχει άδικο: όπως υπολογίζεται, το κόστος της εξαγοράς της Glitnir είναι, πολύ απλά, σχεδόν 3.000 ευρώ για κάθε Ισλανδό.

Κι έπεται μάλλον συνέχεια: δύο εταιρείες αξιολόγησης, η Standard & Poor's και η Fitch, υποβάθμισαν την περασμένη εβδομάδα την πιστοληπτική ικανότητα όλων των ισλανδικών τραπεζών.

Ο Ισλανδός πρωθυπουργός, Γκέιρ Χάαρντε, μιλώντας την Πέμπτη στη Βουλή, προειδοποίησε πως η εξαγορά της Glitnir δεν θα θέσει τέλος στην τραπεζική κρίση της χώρας, ενώ, σύμφωνα με δημοσιεύματα τοπικών εφημερίδων, ο διοικητής της κεντρικής τραπέζης της Ισλανδίας απηύθυνε έκκληση για τον σχηματισμό κυβέρνησης εθνικής ενότητας για την αντιμετώπιση της κρίσης-για πρώτη φορά από το 1939!..

Τα πράγματα είναι, σίγουρα, πολύ σοβαρά για μια χώρα περίπου τριακοσίων χιλιάδων κατοίκων που, αν και δεν έχει άλλο φυσικό πόρο, πέρα από ψάρια και άφθονη υδροηλεκτρική και γεωθερμική ενέργεια, είναι μία από τις πλουσιότερες του κόσμου. Το ακαθάριστο κατά κεφαλήν εισόδημα είναι περίπου 46.320 δολάρια το χρόνο, δηλ. πολύ υψηλότερο απ'αυτό των Γερμανών, των Ιταλών, των Βρετανών ή των Γάλλων.



Η Ισλανδία και το οικονομικό της θαύμα παρέμεναν μέχρι πρότινος μυστήριο για τους περισσότερους από μας. Όχι πλέον: η χώρα αυτή, έχοντας τα υψηλότερα επιτόκια στην Ευρώπη, προσήλκυε το ενδιαφέρον των επενδυτών από ολόκληρο τον κόσμο. Ήταν ο αγαπημένος προορισμός για συναλλαγές "carry trades", όπως λέγεται ο δανεισμός σε νομίσματα χαμηλής απόδοσης, όπως το γεν, και η τοποθέτηση των κεφαλαίων σε αξίες υψηλότερης απόδοσης.

Αυτό το "αρμπιτράζ", η κερδοσκοπία δηλ. με συναλλαγές σε ξένα νομίσματα, κράτησε χρόνια κι όλοι ήταν ευχαριστημένοι ώσπου έσκασε η πιστωτική φούσκα κι άρχισαν όλοι να πονάνε.

Πονάει, δε, ιδιαίτερα την Ισλανδία: η κορώνα είχε χάσει μέχρι την Παρασκευή το 1/5 της αξίας της έναντι του δολαρίου. Και πολλοί αναλυτές αμφιβάλλουν αν η Ισλανδία μπορεί να σώσει τις άλλες τράπεζές της, που έχουν επίσης προβλήματα. Το ακαθάριστο εγχώριο προϊόν της Ισλανδίας ανέρχεται σε 20 δισεκατομμύρια δολάρια, αλλά οι μεγάλες τράπεζές της έχουν δανεισθεί κάπου 120 δισεκατομμύρια δολάρια σε ξένα συναλλάγματα.

Η κυβέρνηση προσπαθεί να πείσει τώρα τα συνδικάτα να φέρουν πίσω στη χώρα ένα σημαντικό μέρος των χρημάτων που τα ασφαλιστικά τους ταμεία έχουν επενδύσει στο εξωτερικό και, για να σταθεροποιηθεί η οικονομία, ζητεί επίσης από τα συνδικάτα να δείξουν αυτοσυγκράτηση όσον αφορά τις μισθολογικές διεκδικήσεις, παρά το γεγονός ότι ο πληθωρισμός φτάνει τώρα το 14%. Τα συνδικάτα, ως αντάλλαγμα, θέλουν να ζητήσει η χώρα να ενταχθεί στο ευρώ.



Η Ισλανδία επί δεκαετίες έλεγε "όχι" στην ένταξή της στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Όμως έχουν αλλάξει τα πράγματα τώρα: δημοσκόπηση που έγινε τον Απρίλιο έδειξε πως για πρώτη φορά τα "ναι" στην ένταξη της Ισλανδίας στην Κοινότητα είναι περισσότερα από τα "όχι", ενώ σύμφωνα με δημοσκόπηση που έγινε τον Ιανουάριο από το Εμπορικό Επιμελητήριο, το 63% των Ισλανδών προτιμά κάποιο άλλο νόμισμα από την κορώνα.



http://www.skai.gr/

1 σχόλιο:

Michalis είπε...

Ωραίο το ρεπορτάζ από τον Σκάι, γιατί δίνεται για πρώτη φορά και μια πιο ουσιαστική εξήγηση για το τι συμβαίνει, αν και όλα αυτά θα ήταν αδιανόητα χωρίς την πολιτική απόφαση της κυβέρνησης να "ανοίξει" την οικονομία και να ιδιωτικοποιήσει τις τράπεζες.

Προφητικός πάντως ο ηλικιωμένος Ισλανδός ότι και οι άλλες τράπεζες δεν τα πάνε καλύτερα. Πράγματι, και οι τρεις μεγάλες τράπεζες της Ισλανδίας είναι πια στα χέρια της κυβέρνησης.

Για την ΕΕ και το ευρώ δεν είμαι σίγουρος ούτε ότι είναι μονόδρομος ούτε ότι το έχουν πάρει τόσο απόφαση οι Ισλανδοί. Χτες ο Ισλανδός πρωθυπουργός είπε ότι το ζήτημα αφορά το ...μακρινό μέλλον.